Milgram Reloaded

Yukarıdaki video Fransa'da bir yarışma programından alınmış, aslında klasik Milgram deneyini yarışma formatına uydurmuş yapımcılar ve işte yarışmacılara soruyu bilemeyen rakibine elektrik vermeleri istenmiş. Düzeneği de gösterdikten sonra sorumluluğun tamamen programın yapımcısında olduğu belirtilmiş ve 80 yarışmacının %81'i rakibi sandığı ama aslında aktör olan adam çığlık çığlığa bağırmasına rağmen elektrik vermeye devam etmiş, bir kısmı 450 volta kadar çıkmış. Bu bilgiyi ntvmsnbc'deki videodan öğrendim.

Milgram deneyi genel anlamda otoriteye boyun eğmeyi ölçer ver klasik deneyde bir öğretmen ile öğrenici vardır, onlara bu deneyin hafızayla ilgili bir deney olduğu söylenmiştir ve öğrenici soruyu bilemedikçe öğretmen öğreniciye elektrik verdiğini sanır. Öğrenici voltaj arttıkça çığlık atmaya başlar, hatta bir süre sonra hiç sesi çıkmaz yani aslında ölmüş bile olabilir ve o sırada odada olan ya da başka bir yerden seslenen deneyi yüreten profesör rolündeki adam "Hiç cevap vermemek yanlış cevap sayılır, deneyi sürdürmeniz gerekiyor, deneyin doğru sonuçlanması için devam etmeniz önemli, lütfen devam edin." der, ve deneklerin büyük bir çoğunluğu elektrik vermeyi sürdürür. 

Bu yarışma programında da "hepimiz caniyiz"den daha farklı bir sonuç çıkmamış aslında, ama beni dehşete düşüren, öğrenme deneyinde olduğu ve devam etmesi söylenen insanlar "bilimsel katkı" yaptıklarını ve bunun çok önemli bir şey olduğunu vs. de sanarak devam ediyorlardı belki biraz da, yani ben insanların bilimi çok yüce bir şey görmelerinden dolayı da itaat etme oranları artıyor diye düşünüyordum, ama şimdi iş iyice değişti, altı üstü bir yarışma, elektrik verme işi fancy hale getirilmiş renkli renkli düğmeler vs. ve üstelik aktör deneylerdekinden çok daha ciddi çığlıklar atıyor. Elektrik vermeyi sırf bir yarışmayı kazanmak için sürdürüyor insanlar. Bu işte çok daha korkunç.